معاون وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی «عاقلانهترین راه» برای رسیدن به توافق میان تهران و غرب را آغاز گفتوگوها به منظور رفع تحریمها دانست. با بر سر کار آمدن دونالد ترامپ، لحن مقامات جمهوری اسلامی درباره مذاکره تغییر کرده است.
کاظم غریبآبادی، معاون امور حقوقی و بینالملل عباس عراقچی، وزیر امور خارجه دولت چهاردهم، سهشنبه دوم بهمن در حاشیه هفتادوپنجمین سالگرد تصویب کنوانسیونهای ۱۹۴۹ ژنو در جمع خبرنگاران، در پاسخ به سوالی در مورد زمان برگزاری دور جدید گفتوگوهای ایران و اروپا گفت: «ما توافق کردیم که گفتوگوها را ادامه دهیم و تاریخ بعدی را از طریق مشورتهایی که با یکدیگر خواهیم داشت، مشخص خواهیم کرد.»
در روزهای گذشته، گزارشهایی از تلاشهای جمهوری اسلامی برای یافتن میانجی به منظور مذاکره مستقیم با آمریکا منتشر شده است.
غریبآبادی که از معاونان قوه قضاییه بود، پس از آغاز کار دولت چهاردهم، از سوی عراقچی به عنوان مذاکره کننده برنامه هستهای جمهوری اسلامی منصوب شد.
او در مورد گفتوگوهای ایران و اروپا گفت که جمهوری اسلامی همانند گذشته برای آغاز و از سرگیری مذاکرات رفع تحریم، آمادگی دارد و تصریح کرد: «ما بر این باور هستیم که فرصتهای مناسب برای گفتوگو و تفاهم وجود دارد.»
ترامپ سال ۱۳۹۷، در دور اول ریاستجمهوری خود با خروج از برجام، کارزار فشار حداکثری بر جمهوری اسلامی را آغاز کرد. سیاستی که در نتیجه آن، صادرات نفت جمهوری اسلامی به طور بیسابقهای به کمتر از ۱۹۰ هزار بشکه در روز رسید.
دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی در اظهارات سهشنبه خود گفت: «ما انکار نمیکنیم که تحریم در هر صورت بر زندگی مردم اثر میگذارد اما هدف تحریمکنندگان ایجاد تغییرات دیگری در کشورهای تحت تحریم است و تاکنون به اهداف خودشان دست پیدا نکردهاند.»
غریبآبادی تاکید کرد: «عاقلانهترین راه این است که گفتوگوهای رفع تحریم آغاز شود و به مسیر درست و صحیح خودش برگردیم.»
علاوه بر اعمال فشارهای اقتصادی، ترامپ در دور اول ریاستجمهوری خود در حوزه نظامی نیز به طور بیسابقهای تهران را تحت فشار گذاشت. او به نیروهای آمریکایی فرمان داد قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران را در بغداد هدف قرار دهند که این حمله به کشته شدن سلیمانی انجامید.
پس از مرگ سلیمانی، جمهوری اسلامی وعده گرفتن انتقام از صادرکنندگان فرمان حمله به او را داد اما با انتخاب ترامپ به عنوان رییسجمهوری آمریکا پس از یک دوره ریاستجمهوری جو بایدن، مقامهای جمهوری اسلامی به تکذیب طرح این موضوع پرداختند.
از سوی دیگر حسین شریعتمداری، نماینده علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، در روزنامه کیهان، ۲۷ دی ماه در حمله به طرح موضوع مذاکره با آمریکا از سوی رییس دولت چهاردهم نوشت که مطرح کردن موضوع مذاکره با ایالات متحده، خارج از اختیارات مسعود پزشکیان بوده و وظیفه او «تلاش برای کشتن ترامپ» است.
وبسایت ارمنیوز، نزدیک به امارات متحده عربی، دوشنبه اول بهمن همزمان با مراسم تحلیف ترامپ، به نقل از منابع آگاه خود خبر داد «یک شخصیت سیاسی» در عراق چراغ سبزی برای گشودن کانالی ویژه به منظور «وساطت میان آمریکا و ایران» دریافت کرده است.
بر اساس این گزارش، همزمان با قدرت گرفتن احتمال حملات اسرائیل به ایران، عراقیها نگران تاثیر منفی این اتفاق بر امنیت و ثبات کشورشان شدهاند.
ارمنیوز به نقل از منابع خود نوشت: «رهبری سیاسی ایران به نمایندگی از دولت پزشکیان، به عراق اعلام کرده که آمادگی گشودن درهای گفتوگو و نشستن پشت یک میز با آمریکا را دارد.»