مای ساتو، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران، در پستی در شبکه اجتماعی ایکس با اشاره به بیانیه اخیر خود و دیگر کارشناسان ارشد سازمان ملل، بار دیگر از تایید حکم پخشان عزیزی به‌شدت ابراز نگرانی کرد و خواستار لغو فوری حکم اعدام این فعال مدنی کرد شد.
او نوشت که پرونده پخشان عزیری «بازتاب‌دهنده آزار و اذیت گسترده‌تر فعالان زن و اقلیت‌ها» در ایران است.
ساتو با اشاره به گزارش‌هایی که درباره شکنجه و نگهداری پخشان عزیزی در سلول انفرادی منتشر شده، از اینکه او از محاکمه عادلانه و دسترسی به وکیل محروم بوده، انتقاد کرد.
گروهی از کارشناسان ارشد حقوق بشری سازمان ملل، سه‌شنبه ۲۵ دی، با ابراز نگرانی شدید از تایید حکم اعدام پخشان عزیزی، زندانی سیاسی کُرد، از جمهوری اسلامی خواستند فورا حکم این امدادگر را لغو کند و به «آزار و ارعاب» فعالان زن در ایران پایان دهد.
این کارشناسان در بیانیه خود با ابراز نگرانی شدید از تایید حکم اعدام پخشان عزیزی، زندانی سیاسی، از جمهوری اسلامی خواستند فورا این حکم را لغو کند و به «آزار و ارعاب» فعالان زن در ایران پایان دهد.
این بیانیه که مای ساتو، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران، نیز از امضاکنندگان آن است با اشاره به تصمیم دیوان عالی جمهوری اسلامی در تایید حکم اعدام پخشان عزیزی گفت حکم اعدام صادر شده علیه این زندانی سیاسی به منزله «نقض جدی قوانین بین‌المللی حقوق بشری» است.
این بیانیه با اشاره به اینکه کارشناسان سازمان ملل درباره حکم اعدام پخشان عزیزی با مقام‌های حکومت ایران در تماس هستند، از جمهوری اسلامی خواست فورا این حکم را لغو و درباره گزارش‌ها از شکنجه این زندانی برای اعتراف اجباری، محرومیت عزیزی از ملاقات با خانواده و حق انتخاب وکیل و نیز محاکمه غیرمنصفانه او تحقیق و تفحص کند.
کارشناسان سازمان ملل با اشاره به اینکه به نظر می‌رسد بازداشت و محکومیت پخشان عزیزی صرفا در ارتباط با فعالیت او به عنوان مددکار اجتماعی برای حمایت از آوارگان در عراق و سوریه صورت گرفته باشد، خاطرنشان کردند جمهوری اسلامی برای فشار بر این کنشگر، چند نفر از اعضای خانواده او را نیز به صورت موقت بازداشت و علیه آنها اتهامات امنیتی مطرح کرده است.
این بیانیه افزود: «استفاده از شکنجه برای اعتراف‌گیری و منع دسترسی به دادگاه منصفانه نشان می‌دهد حکم اعدام صادر شده علیه پخشان عزیزی خودسرانه بوده است.»
صدور حکم اعدام پس از ۵ ماه انفرادی و شکنجه
پخشان عزیزی، مددکار اجتماعی، ۱۳ مرداد ۱۴۰۲ در تهران بازداشت و پس از تحمل نزدیک به پنج ماه حبس انفرادی و شکنجه، اواخر آذر همان سال به بند زنان اوین منتقل شد.
عزیزی دوم مرداد سال جاری با حکم ایمان افشاری، رییس شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران، به اتهام «بغی» به اعدام محکوم شد.
حکم اعدام این زندانی سیاسی ۱۹ دی در شعبه ۳۹ دیوان عالی کشور تایید شد و به گفته برادرش، برای اجرا به دایره اجرای احکام فرستاده شده است.
اعتراضات گسترده به صدور حکم اعدام
تایید حکم اعدام پخشان عزیزی با اعترضات گسترده داخلی و بین‌المللی همراه شده است. در تازه‌ترین نمونه از این اعتراض‌ها، ۱۲۰ فعال مدنی و سیاسی کردستان در بیانیه‌ای خواستار توقف فوری و ابطال حکم اعدام او شدند.
شامگاه ۲۲ دی نیز کاربران شبکه ایکس با راه‌اندازی یک «طوفان» اعتراض خود را به این حکم نشان دادند و طی ۱۲ ساعت، حدود ۷۰ هزار بار از هشتگ «#پخشان_عزیزی» استفاده کردند.
آبرام پیلی، معاون نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران، سه‌شنبه ۲۵ دی‌ماه در شبکه ایکس از جمهوری اسلامی خواست حکم اعدام پخشان عزیزی را لغو کند. پیلی محاکمه این زندانی سیاسی را «نمایشی» خواند و از حکومت ایران خواست که از هدف قرار دادن اقلیت‌های کُرد ایران و استفاده از مجازات اعدام برای ساکت‌کردن مخالفان دست بردارد.
با این حال، تلاش جمهوری اسلامی برای توجیه صدور این حکم اعدام ادامه دارد. خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداراندوشنبه ۲۴ دی ماه با انتشار مطلبی، دلیل بازداشت پخشان عزیزی را تلاش او برای «ایجاد آشوب» در دانشگاه‌ها در سالگرد خیزش «زن، زندگی، آزادی» و دیدار او با خانواده حدیث نجفی از جان‌باختگان خیزش عنوان کرد.