معاون پژوهشکده سرطان دانشگاه علوم پزشکی تهران از مرگ روزانه ۲۰۰ بیمار مبتلا به سرطان در ایران خبر داد که معادل سقوط روزانه یک فروند هواپیما و برابر با تعداد کشته‌های کرونا در دوران اوج خود در کشور است.
کاظم زنده‌دل، چهارشنبه سوم بهمن گفت از چهار سال پیش انتشار آمارهای جدید از موارد ثبت شده ابتلا به سرطان در ایران متوقف شده است.
به گفته معاون پژوهشی پژوهشکده سرطان (انستیتو کانسر ایران)، آخرین آمارها مربوط به سال ۱۳۹۹ است که نشان می‌دهند سالانه ۱۳۱ هزار نفر در ایران به انواع سرطان مبتلا می‌شوند.
بر اساس این آمار، میزان بروز سرطان در هر ۱۰۰ هزار نفر، ۱۵۲ نفر است.
این استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران، خواهان احیای سریع برنامه ثبت سرطان جمعیتی در کشور و انتشار منظم آمار دقیق سرطان شد.
برآوردهای متکی به آمارهای پیشین، نشان می‌دهد هر سال به‌طور میانگین ۷۳ هزار نفر بر اثر ابتلا به سرطان در ایران جان خود را از دست می‌دهند که برابر با ۵۵ درصد از تعداد کل مبتلایان در یک سال است.
برآورد‌ها و مطالعات انجام شده، نشان می‌دهند ایران در زمینه رشد سرطان از بین ۱۸۶ کشور جهان، رتبه ۴۸ را دارد.
به گفته زنده‌دل، کشور‌های قطر، امارات متحده عربی، کویت، بحرین، سوریه و مالدیو از نظر میزان رشد بروز سرطان، در رتبه‌های بالاتری از ایران قرار دارند و در این شاخص، جزو ۱۰ کشور اول دنیا محسوب می‌شوند.
معاون انستیتو کانسر ایران هشدار داد: «در ۱۵ سال آینده، آمار سرطان در کشور دو برابر خواهد شد.»
عوامل احتمالی ابتلا و راه‌های پیشگیری از سرطان
زنده‌دل از «کنترل آلودگی هوا، کاهش مصرف سیگار، قلیان و تریاک، افزایش فعالیت فیزیکی و کاهش چاقی و تغذیه سالم» به‌عنوان راه‌هایی برای پیشگیری از عوامل سرطان‌زا نام برد و گفت «قلیان و تریاک» به‌طور ویژه در ایران به بحران سرطان در آینده نزدیک دامن خواهند زد.
او توضیح داد که در جهان و ایران، برای سرطان‌های دهانه رحم، پستان و روده بزرگ، روش‌های اثبات‌شده و قابل توصیه غربال‌گری وجود دارد اما برای سایر موارد، مردم باید با علائم کلی سرطان‌ها آشنا شوند و در صورت بروز آن‌ها به پزشک مراجعه کنند تا از این طریق به تشخیص زودرس بیماری کمک شود.
زنده‌دل علامت‌های مهمی را که باید به‌عنوان «هشدار سرطان» شناسایی شوند، شامل این موارد برشمرد: «خستگی مفرط، وجود یک توده یا برآمدگی در یکی از اعضای بدن، خون‌ریزی، تنگی نفس و سرفه مزمن، درد بدون علت قبلی، کاهش وزن بدون علت مشخص، ایجاد خال یا تغییر شکل و رنگ در خال‌های قبلی، زخمی که بهبود پیدا نمی‌کند و ....»
او توضیح داد که اگر علت دیگری برای این علامت‌ها وجود ندارند و هر کدام از آن‌ها بیش از دو یا سه هفته طول کشیدند و بهبود نیافتند، فرد باید با پزشک مشورت کند.
بسیاری از سازمان‌های معتبر پزشکی جهان توصیه می‌کنند زنان بالای ۴۰ سال ماموگرافی غربال‌گری را به‌طور سالانه و مرتب انجام دهند.
توصیه شده زنانی که به دلیل «سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان پستان» یا موارد دیگر، در معرض خطر بالاتری قرار دارند، غربال‌گری را تحت نظر پزشک متخصص زودتر شروع کرده و دفعات آن را افزایش دهند.
در مورد غربال‌گری سرطان روده بزرگ نیز نهادهای معتبر مانند انجمن سرطان آمریکا توصیه می‌کنند افراد بالای ۴۵ سال، تست مدفوع را به‌طور سالانه و کولونوسکوپی را هر ۱۰ سال یک‌بار انجام دهند.
نهادهای پزشکی جهان برای غربال‌گری سرطان دهانه رحم توصیه می‌کنند زنان ۳۰ تا ۶۵ ساله هر پنج سال یک‌بار آزمایش پاپ اسمیر همراه با آزمایش HPV انجام دهند.
گزینه معقول دیگر برای این گروه سنی، انجام آزمایش پاپ اسمیر هر سه سال یک‌بار است.
زنان ۲۱ تا ۲۹ ساله هر سه سال یک‌بار آزمایش پاپ اسمیر انجام دهند و زنان بالای ۶۵ سال اگر در ۱۰ سال گذشته به‌طور منظم غربال‌گری انجام داده‌اند و نتایج آن‌ها عادی بوده، می‌توانند غربال‌گری سرطان دهانه رحم را متوقف کنند.
این توصیه‌ها ممکن است بسته به شرایط فردی و سابقه پزشکی تغییر کنند و بنابراین، مشاوره با پزشک متخصص برای تعیین برنامه غربال‌گری مناسب، ضروری است.
بر اساس آخرین آمارهای جهانی، حدود ۲۰ میلیون مورد جدید سرطان در سال ۲۰۲۲ میلادی به ثبت رسیده است و تخمین زده می‌شود در همان سال حدود ۹ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر به دلیل سرطان جان خود را از دست داده باشند.