گوشیهای هوشمند و رسانههای اجتماعی، نسل جوان را به انزوا کشاندهاند. پژوهشها نشان میدهند نوجوانان و جوانان بهطور بیسابقهای از تماسهای رو در رو فاصله گرفته و به دنیای مجازی پناه بردهاند. به باور پژوهشگران، رواج این گوشهنشینی میتواند آسیبهای جدی به سلامت روان وارد کند.
بر اساس گزارش فایننشال تایمز، تا چند سال پیش، به دلیل کمبود دادههای قابل اتکا، برخی کارشناسان وجود «اپیدمی تنهایی» را زیر سوال میبردند اما اکنون با گذشت زمان و افزایش شواهد و دادههای معتبر، این پدیده به واقعیتی انکارناپذیر تبدیل شده است.
آخرین دادههای منتشر شده در سال ۲۰۲۴ نشان میدهند در اروپا، تعداد جوانانی که حتی هفتهای یکبار هم با دیگران معاشرت نمیکنند، از ۱۰ درصد به ۲۵ درصد افزایش یافته است و به بیان دیگر، از هر چهار جوان اروپایی، یک نفر در انزوای کامل اجتماعی به سر میبرد.
این آمار تنها به اروپا محدود نمیشود و در آمریکا نیز روند مشابهی مشاهده میشود.
بررسیهای دقیق در فاصله سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۳ نشان میدهند میزان رضایت از زندگی در میان جوانان بهطور چشمگیری کاهش یافته است.
طبق این مطالعات، یک جوان ۲۰ ساله امروزی به اندازه یک فرد ۳۰ ساله در دهه گذشته گوشهگیر است و کمتر در فعالیتهای اجتماعی شرکت میکند و این یعنی جوانان امروز، زودتر از نسل قبل به انزورا روی میآورند.
کاهش معاشرت و دورهمیهای جوانان به کاهش قابل توجه مصرف الکل و برقراری روابط جنسی منجر شده است.
اگرچه برخی این تغییرات رفتاری را از منظر سلامت عمومی مثبت ارزیابی میکنند اما پژوهشهای گسترده نشان میدهند تنهایی طولانیمدت میتواند به افزایش نرخ مرگومیر و مشکلات جدی سلامت روان منجر شود.
پژوهشگران با بررسی دقیق عادات روزانه جوانان در آمریکا و بریتانیا به نتایج قابل توجهی دست یافتهاند.
طبق این مطالعات، بیشترین زمان جوانان صرف سه فعالیت انفرادی میشود: بازیهای دیجیتال، پیمایش شبکههای اجتماعی و تماشای ویدیوهای کوتاه.
نکته قابل تامل این است که خود جوانان نیز این فعالیتها را «کمارزشترین و کممعناترین بخش زندگی خود» میدانند اما گویی در برابر این عادتها ناتوان شدهاند.
درک تامپسون، تحلیلگر نشریه آتلانتیک، از این دوران بهعنوان «قرن ضد اجتماعی» یاد میکند و معتقد است با گسترش ویدیوهای کوتاه در رسانههای اجتماعی، این روند شتاب بیشتری نیز گرفته است.
دادهها نشان میدهند جوانانی که زمان بیشتری را در تنهایی میگذرانند، حتی هنگام انجام فعالیتهای مشابه، شادی کمتری را نسبت به همسالانی تجربه میکنند که در جمع هستند.
بر اساس این گزارش، شرایط امروز جوانان شبیه همان ضربالمثل معروف «قورباغه در دیگ آب» شده است: «درست مثل قورباغهای که متوجه گرم شدن تدریجی آب نمیشود، آسیبهای این انزوای اجتماعی آنقدر آهسته و پنهانی پیش میروند که کسی در لحظه متوجه عمق فاجعه نمیشود اما آمار و ارقام زنگ خطر را به صدا درآوردهاند.»
به گفته کارشناسان، اگر برای بازگرداندن جوانان به تعاملات اجتماعی واقعی و احیای روابط رو در رو چارهای اندیشیده نشود، جهان با بحرانی روبهرو خواهد شد که جبران خسارتهای آن، اگر غیرممکن نباشد، بسیار دشوار خواهد بود.